* AR – Upoważniony Przedstawiciel
** AAR – Dodatkowy Upoważniony Przedstawiciel
*** Tabela 1 w pytaniu 5.2
Formularze znajdują się pod adresem: formularze.kobize.pl
Przed przystąpieniem do wypełniania formularza wniosku w celu otwarcia lub aktualizacji danych rachunku w Rejestrze Unii osoby, które zostaną wyznaczone do roli Upoważnionych Przedstawicieli powinny sprawdzić swój identyfikator użytkownika w systemie Rejestru Unii – tzw. URID lub go utworzyć zgodnie z Instrukcją obsługi systemu EU Login.
W przypadku ubiegania się o informację z KRK przez Upoważnionych Przedstawicieli, jako podstawę prawną należy podać załącznik VIII pkt 5 Rozporządzenia Komisji (UE) nr 2019/1122 z dnia 12 marca 2019 r. uzupełniającego dyrektywę 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do funkcjonowania rejestru Unii (Dz. Urz. UE L 177/3 z 2.7.2019 r.).
Natomiast w przypadku ubiegania się o informację z KRK przez osoby fizyczne składające wniosek lub przez reprezentantów (członków zarządu) osoby prawnej lub beneficjentów rzeczywistych, jako podstawę prawną należy podać załącznik IV pkt 8 Rozporządzenia Komisji (UE) nr 2019/1122 z dnia 12 marca 2019 r. uzupełniającego dyrektywę 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do funkcjonowania rejestru Unii (Dz. Urz. UE L 177/3 z 2.7.2019 r.).
Informacje powinny pochodzić z rejestru karnego państwa, którego obywatelem jest osoba składająca dokument i nie powinny być starsze niż trzy miesiące licząc od daty złożenia wniosku.
Osoba która posiada obywatelstwo państwa członkowskiego UE, inne niż obywatelstwo polskie, może złożyć wniosek i uzyskać informację w Polsce, w Krajowym Rejestrze Karnym. Do wydawanej informacji powinna zostać wówczas dołączona informacja z Rejestru Karnego państwa, którego obywatelem jest osoba, której wniosek dotyczy. W tym przypadku, wniosek z zapytaniem o udzielenie informacji musi zostać złożony samodzielnie przez daną osobę, a nie np. przez pracodawcę.
Informacja z rejestru karnego powinna zostać złożona w oryginale lub w postaci kopii potwierdzonej notarialnie, lub w postaci pliku w formie elektronicznej podpisanego certyfikatem cyfrowym, przesłanego na rejestr@kobize.pl.
Nie. Dane w systemie Rejestru Unii są weryfikowane i zmieniane w oparciu o przesyłane wnioski aktualizacyjne, natomiast dane osobowe w Systemie EU Login mogą zostać zmienione wyłącznie samodzielnie przez użytkownika. Należy jednak zaznaczyć, że aby użytkownik mógł bez przeszkód korzystać ze swojego konta w Rejestrze Unii dane w obu systemach powinny być spójne.
Instrukcja obsługi systemu EU Login dostępna jest również w zakładce Materiały do pobrania.
Europejski Rejestr Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń (E - PRTR) jest systemem ewidencji i raportowania zanieczyszczeń, stosowanym przez kraje członkowskie Unii Europejskiej. Jest on ściśle powiązany z realizacją dyrektywy IPPC (dyrektywa wprowadzająca system pozwoleń zintegrowanych).
Identyfikator EPRTR jest nadawany każdej instalacji, na którą został nałożony obowiązek sprawozdawczy w zakresie uwalniania i transferów zanieczyszczeń i odpadów poza miejsce ich powstania.
Obowiązek ten istnieje, gdy spełnione są obydwa poniższe warunki łącznie:
Jeżeli instalacja nie posiada nadanego nr EPRTR w formularzu wniosku do Rejestru Unii należy wpisać ‘nd.’
Z dniem 1 stycznia 2021 r., wszystkie Osobiste Rachunki Posiadania, otwarte zgodnie z art. 18 Rozporządzenia Komisji (UE) nr 389/2013, których oznaczenie rozpoczyna się kodem „EU”, stały się Rachunkami Obrotowymi na mocy art. 84 ust. 2 Rozporządzenia Komisji (UE) nr 2019/1122.
EU Login to System Uwierzytelniania Komisji Europejskiej, który umożliwia dostęp do stron i serwisów internetowych prowadzonych przez Komisję Europejską, w tym również do Rejestru Unii.
Podczas każdej próby logowania do Rejestru Unii użytkownik zostaje automatycznie przekierowany na stronę EU Login w celu weryfikacji jego tożsamości. Wprowadzenie na stronie EU Login poprawnych danych użytkownika, tj.: adresu email, wcześniej ustanowionego hasła dostępu oraz jednorazowego kodu uzyskanego po zeskanowaniu kodu QR w aplikacji mobilnej EU Login, spowoduje zalogowanie do Rejestru Unii.
Aplikacja mobilna EU Login została utworzona przez Komisję Europejską i służy do weryfikacji tożsamości użytkowników korzystających z serwisów udostępnianych przez Komisję. W procesie logowania do systemu Rejestru Unii zastąpiła wykorzystywany do tej pory numer telefonu komórkowego + kod SMS.
W celu prawidłowego funkcjonowania aplikacji należy zainstalować ją na urządzeniu mobilnym (telefon komórkowy, tablet itp.) zgodnie z Instrukcją obsługi systemu EU Login.
Należy pamiętać, że w przypadku problemów technicznych z funkcjonowaniem aplikacji, Komisja może podjąć decyzję o ponownym przełączeniu na uwierzytelnianie za pomocą numeru telefonu komórkowego i wiadomości SMS, dlatego istotne jest, aby dane w systemie EU Login i w Rejestrze Unii były zawsze aktualne.
Wszelkie informacje odnośnie Systemu Uwierzytelniania Komisji Europejskiej (EU Login) dostępne są na stronie internetowej systemu EU Login, w zakładce POMOC.
W przypadku, gdy użytkownik nie pamięta hasła dostępu do swojego konta w EU Login należy skorzystać z możliwości zresetowania hasła przy użyciu funkcji ‘Nie pamiętasz hasła?’. Funkcja ta dostępna jest bezpośrednio na stronie internetowej systemu EU Login.
Link do utworzenia nowego hasła przesyłany jest do użytkownika na zarejestrowany w EU Login adres e-mail.
Należy pamiętać, że hasło do systemu EU Login może zostać zmienione tylko raz na 24 h.
W celu zaktualizowania danych w EU Login należy wejść na stronę internetową systemu, zalogować się, a następnie w prawym górnym rogu, po najechaniu kursorem na swoje imię i nazwisko należy wybrać ‘Moje konto’. W efekcie tych działań pojawi się strona, na której po wejściu w zakładki ‘Zmień moje dane osobowe’, ‘Zarządzaj urządzeniami mobilnymi’ lub ‘Moje numery telefonów komórkowych’ możemy sprawdzić i zaktualizować swoje dane w EU Login.
Należy pamiętać, że dla jednego adresu e-mail można aktywować tylko jedno konto w systemie EU Login, a tym samym w Rejestrze Unii. Ponadto, każdy użytkownik Rejestru Unii może posiadać tylko jedno urządzenie mobilne do odczytywania kodów QR oraz jeden numer telefonu komórkowego zarejestrowany w systemie EU Login, na który otrzymywać będzie kody SMS.
Szczegółowy opis funkcjonowania systemu EU Login znajduje się w Instrukcji obsługi systemu EU Login.
Nie. Dane osobowe w Systemie Uwierzytelniania Komisji Europejskiej (EU Login) mogą zostać zmienione wyłącznie samodzielnie przez użytkownika, natomiast dane w systemie Rejestru Unii są weryfikowane i zmieniane przez administratora rejestru w oparciu o przesyłane wnioski aktualizacyjne. Należy jednak zaznaczyć, że aby użytkownik mógł bez przeszkód korzystać ze swojego konta w Rejestrze Unii dane w obu systemach powinny być spójne.
Instrukcja obsługi systemu EU Login dostępna jest również w zakładce Materiały do pobrania.
W przypadku, gdy użytkownik sześciokrotnie wprowadzi nieprawidłowe hasło, dostęp do konta w EU Login zostanie zawieszony. Zawieszenie konta uniemożliwia zalogowanie się oraz zmianę hasła przez 15 minut.
W przypadku, gdy podejrzewają Państwo, że konto zostało zawieszone w wyniku próby uzyskania do niego dostępu przez osobę niepowołaną, należy skontaktować się z Administratorem Rejestru telefonicznie na numer +48 22 833 24 84 lub pocztą elektroniczną na adres rejestr@kobize.pl.
System Uwierzytelniania Komisji Europejskiej (EU Login) będzie przypominać użytkownikom o zmianie hasła co 6 miesięcy.
Należy pamiętać, że hasło do systemu EU Login może zostać zmienione tylko raz na 24 h.
W przypadku likwidacji instalacji lub gdy instalacja przestanie spełniać przesłanki objęcia systemem, zgodnie z art. 61 ust. 2 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, prowadzący instalację zobowiązany jest poinformować pisemnie w terminie 21 dni od dnia wystąpienia zdarzenia organ właściwy do wydania zezwolenia i Krajowy ośrodek.
Ponadto prowadzący instalację zobligowany jest sporządzić i przedłożyć do Krajowego ośrodka zweryfikowany raport z emisji na dzień wystąpienia zdarzenia powodującego, że instalacja przestała spełniać przesłanki objęcia systemem, a następnie dokonać umorzenia odpowiedniej liczby uprawnień wynikającej ze zweryfikowanego raportu w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku, w którym instalacja przestała być objęta systemem.
Zgodnie z art. 25 rozporządzenia Komisji (UE) nr 2019/1122 (Dz. Urz. UE L 177/3 z 2.7.2019 r.) Administrator Rejestru może zamknąć Rachunek Instalacji, gdy zostaną spełnione następujące warunki:
W przypadku nabycia instalacji objętej systemem, nowy prowadzący zobowiązany jest, zgodnie z art. 61 ust. 2 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, zgłosić Krajowemu ośrodkowi w terminie 21 dni (od dnia wystąpienia zdarzenia) nabycie tytułu prawnego do instalacji.
Ponadto, prowadzący instalację, który przejął prawa własności do instalacji objętej systemem handlu uprawnieniami do emisji ma obowiązek przedstawić Krajowemu ośrodkowi następujące dokumenty:
Po złożeniu przez prowadzącego instalację kompletu poprawnych dokumentów Krajowy ośrodek dokona stosownej aktualizacji w Rejestrze Unii związanej ze zmianą operatora.
Przypominamy również, że zgodnie z art. 61 ust 4 ww. ustawy, zbywca tytułu prawnego do instalacji objętej systemem jest obowiązany do przekazania nabywcy wszelkich informacji i dokumentów niezbędnych do sporządzenia raportu o wielkości emisji. Jednocześnie zalecane jest, aby nabywca instalacji uzyskał od jej poprzedniego posiadacza pisemne oświadczenie o saldzie rachunku przypisanego do przedmiotowej instalacji na dzień jej przejęcia. W przypadku dodatniego salda nowy posiadacz, po okazaniu dokumentu świadczącego o posiadaniu tytułu prawnego do instalacji, powinien wystąpić do administratora rejestru z pisemnym wnioskiem o zawieszenie dostępu do rachunku osobom do niego przypisanym przez poprzedniego prowadzącego instalację. Więcej informacji na temat zawieszenia dostępu znajduje się w kategorii 9. „Brak dostępu do Rachunku”.
Zgodnie z art. 61 ust 3 ustawy z dnia 12 czerwca 2015r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2020 r., poz. 136 z póź.zm.) nabywca tytułu prawnego do instalacji objętej systemem jest obowiązany do rozliczenia wielkości emisji z tej instalacji. Oznacza to, że w przypadku przejęcia instalacji przed 31 marca danego roku nabywca instalacji sporządza raport o emisji za rok poprzedni, jeśli w momencie przejęcia zbywca instalacji nie złożył raportu o emisji.
Jeśli przejęcie instalacji następuje po 31 marca danego roku, nabywca zobowiązany jest do złożenia raportu o emisji za cały rok kalendarzowy, w którym nastąpiło przejęcie.
Zbywca tytułu prawnego do instalacji objętej systemem jest obowiązany do przekazania nabywcy wszelkich informacji i dokumentów niezbędnych do sporządzenia raportu o wielkości emisji, jak stanowi art. 61 ust 4 ww. ustawy.
Do każdego rachunku w Rejestrze wnioskujący może wyznaczyć od dwóch do czternastu Upoważnionych Przedstawicieli.
Każdy Upoważniony Przedstawiciel, przed wypełnieniem formularza wniosku o otwarcie lub aktualizację danych rachunku, musi posiadać indywidualny identyfikator URID, który można uzyskać posługując się Instrukcją obsługi systemu EU Login lub sprawdzić po zalogowaniu do Rejestru Unii w przypadku przedstawicieli, którzy mają już dostęp do Rejestru.
Każdy Upoważniony Przedstawiciel przypisany do rachunku pełni jedną z ról wymienionych w poniższej tabeli.
Tabela 1. Role i uprawnienia Upoważnionych Przedstawicieli
| Lp. | Rola Upoważnionego Przedstawiciela | Symbol roli | Prawo do: |
| 1 | Osoba inicjująca | I | inicjowania procesów, np. transakcji, dodawania rachunku do TAL (Listy rachunków zaufanych) |
| 2 | Osoba zatwierdzająca | Z | zatwierdzania procesów, np. potwierdzanie transakcji, dodania rachunku do TAL |
| 3 | Osoba inicjująca i zatwierdzająca | I+Z | inicjowania procesów i zatwierdzania procesów zainicjowanych przez innego Upoważnionego Przedstawiciela |
| 4 | Do odczytu | O | odczytu informacji dotyczących rachunku |
We wniosku można wskazać od dwóch do czternastu Upoważnionych Przedstawicieli. Niezależnie od liczby osób przypisanych do rachunku, przynajmniej dwóch Upoważnionych Przedstawicieli musi mieć przypisane role zgodnie z jedną z czterech kombinacji, przedstawionych w poniższej tabeli.
Każdy kolejny Upoważniony Przedstawiciel może pełnić dowolną z ról wskazanych w Tabeli 1.
Tabela 2. Możliwe kombinacje ról, gdy do Rachunku przypisane są jedynie 2 osoby
| Lp. | Użytkownik 1 | Użytkownik 2 |
|---|---|---|
| 1 | I | Z |
| 2 | I+Z | Z |
| 3 | I | I+Z |
| 4 | I+Z | I+Z |
Z dniem 1 stycznia 2021 r. zmianie uległy role Upoważnionych Przedstawicieli. Pomimo tego Przedstawiciele zachowali swoje dotychczasowe uprawnienia. Poniższa tabela przedstawia w jaki sposób została dokonana konwersja ról Upoważnionych Przedstawicieli zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) nr 2019/1122.
| Na podstawie rozporządzenia 389/2013 | Na podstawie rozporządzenia 2019/1122 *** | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Użytkownik 1 | Użytkownik 2 | Użytkownik 1 | Użytkownik 2 | ||
| Kombinacja 1 | AR* | AR |  |
I+Z | I+Z |
| Kombinacja 2 | AR1 lub AR2 | AAR** | |
I | Z |
* AR – Upoważniony Przedstawiciel
** AAR – Dodatkowy Upoważniony Przedstawiciel
*** Tabela 1 w pytaniu 5.2
Więcej informacji na temat nowych ról Upoważnionych Przedstawicieli znajduje się w pytaniu 5.2.
W celu dokonania zmiany roli Upoważnionego Przedstawiciela należy wypełnić formularz aktualizacji danych rachunku.
Osoby, które zostaną przypisane do rachunku w Rejestrze Unii otrzymują tym samym pełnomocnictwo do wykonywania wszelkich działań na rachunku i do kontaktu z Krajowym ośrodkiem. Posiadacz rachunku ponosi całkowitą odpowiedzialność za wybór przedstawicieli i przeprowadzane przez nich operacje na rachunku, w związku z tym rola Upoważnionego Przedstawiciela powinna być powierzona osobom kompetentnym i zaufanym.
Upoważnionymi Przedstawicielami nie muszą być osoby wymienione jako reprezentacja firmy w KRS.
Upoważnionych Przedstawicieli można zmienić wyłącznie poprzez złożenie do Krajowego ośrodka wniosku aktualizacyjnego, dostępnego w zakładce Formularze.
Lista rachunków zaufanych (z ang. Trusted Accounts List - TAL) stanowi wykaz rachunków, na które transfery odbywają się bez opóźnienia.
Przed wykonaniem transferu należy dodać do TAL numer docelowego rachunku (ten, na który zostanie wykonany transfer).
Zgodnie z art. 23 ust. 4 rozporządzenia 2019/1122 rachunek zostanie dodany do TAL o godzinie 12:00 w 4-tym dniu roboczym od momentu zatwierdzenia zadania dodania rachunku do TAL. Zadanie musi zostać utworzone przez jednego z Upoważnionych Przedstawicieli, natomiast zatwierdza je inny Upoważniony Przedstawiciel.
Z kolei usunięcie rachunku z TAL odbywa się natychmiastowo.
Wszystkie rachunki należące do tego samego podmiotu są automatycznie dodawane do Listy rachunków zaufanych przy każdym z nich, co oznacza, że posiadacz rachunku nie musi dodawać własnych rachunków do TAL.
Dla wszystkich typów rachunków w Rejestrze Unii możliwe jest utworzenie tzw. Listy rachunków zaufanych - TAL (więcej informacji nt. TAL w pytaniu 6.1).
Wykonywanie transferów na rachunki znajdujące się na TAL odbywa się bezzwłocznie po ich zatwierdzeniu, w godzinach 10:00 – 16:00 czasu środkowoeuropejskiego (CET/CEST), w dni robocze. (Święta, dni wolne od pracy oraz przerwy techniczne publikowane są na stronie internetowej w Kalendarzu wydarzeń).
Jeżeli transakcja zostanie zainicjowana poza ww. blokiem czasowym, zostanie wykonana o godz. 10 w następnym dniu roboczym (patrz tabela poniżej).
| Transfer uprawnień na rachunek znajdujący się na TAL
(Art. 35 ust. 2 rozporządzenia 2019/1122) |
|||
|---|---|---|---|
| Zatwierdzony* w dniu X**: | do godz. 10 | m-dzy godz. 10-16 | po godz. 16 |
| Wykonany: | o godz. 10 dnia X | niezwłocznie | o godz. 10 dnia X+1 |
* transfer zatwierdzony oznacza transfer:
a) transfer zainicjowany przez Upoważnionego Przedstawiciela i zatwierdzony przez innego Upoważnionego Przedstawiciela lub
b) wykonany przez Upoważnionego Przedstawiciela, gdy posiadacz rachunku złożył wniosek o 1-osobowe wykonywanie transakcji na podstawie Art. 20 ust. 4 Rozporządzenia 2019/1122
** transfery są przetwarzane WYŁĄCZNIE w dni pracujące
Schemat przetwarzania transakcji w czasie na rachunki znajdujące się na TAL
Przedstawione wyżej zasady nie dotyczą operacji umorzenia uprawnień oraz zamiany jednostek Kioto na uprawnienia (więcej na ten temat w pytaniu 7.3).
Zasady wykonywania transakcji zostały szczegółowo opisane w Podręczniku użytkownika Rejestru Unii dostępnym dla Upoważnionych Przedstawicieli zalogowanych do Rejestru Unii, w zakładce Pomoc.
Wykonanie transferu na rachunek, który nie znajduje się na Liście rachunków zaufanych - TAL odbywa się z opóźnieniem i jest możliwe z Rachunków Obrotowych.
Również Posiadacz Rachunku Instalacji lub Rachunku Operatora Statków Powietrznych, na podstawie Art. 55 ust. 3 rozporządzenia 2019/1122, może złożyć do Administratora wniosek o umożliwienie wykonywania transakcji na rachunki znajdujące się poza TAL.
Transakcja zatwierdzona przed godz. 12 dnia X, zostanie zakończona o godz. 12 dnia X+1. Z kolei transakcja zatwierdzona po godz. 12 dnia X, zostanie zakończona o godz. 12 dnia X+2. Oznacza to, że czas przetworzenia transakcji może trwać od 24 do 48 godzin i biegnie wyłącznie w dni robocze. (Święta, dni wolne od pracy oraz przerwy techniczne publikowane są na stronie internetowej w Kalendarzu wydarzeń).
| Transfer uprawnień na rachunek spoza TAL
(Art. 35 ust. 3 rozporządzenia 2019/1122) |
||
| Zatwierdzony* w dniu X**: | do godz. 12 | po godz. 12 |
| Wykonany: | o godz. 12 dnia X+1 | o godz. 12 dnia X+2 |
* transfer zatwierdzony oznacza transfer utworzony przez Upoważnionego Przedstawiciela i zatwierdzony przez innego Upoważnionego Przedstawiciela
** transfery są przetwarzane WYŁĄCZNIE w dni pracujące
Schemat przetwarzania transakcji w czasie na rachunki znajdujące się poza TAL
Przedstawione wyżej zasady nie dotyczą operacji umorzenia uprawnień oraz zamiany jednostek Kioto na uprawnienia (więcej na ten temat w pytaniu 7.3).
Zasady wykonywania transakcji zostały szczegółowo opisane w Podręczniku użytkownika Rejestru Unii dostępnym dla Upoważnionych Przedstawicieli zalogowanych do Rejestru Unii, w zakładce Pomoc.
Ze względów bezpieczeństwa transakcje w Rejestrze Unii wykonywane są w ściśle określonych ramach czasowych.
Zasady przetwarzania transakcji wykonywanych:
- na rachunki znajdujące się na TAL - patrz pytanie 6.2
- na rachunki spoza TAL - patrz pytanie 6.3
Proces wykonywania i przetwarzania transakcji został szczegółowo opisany w Podręczniku użytkownika Rejestru Unii, który jest dostępny w zakładce Pomoc dla zalogowanych do Rejestru Unii Upoważnionych Przedstawicieli.
Tak, pod warunkiem, że na podstawie art. 55 ust. 3 rozporządzenia 2019/1122 posiadacz rachunku złoży wniosek do Administratora o umożliwienie wykonywania transakcji na rachunki znajdujące się poza Listą rachunków zaufanych - TAL. Transfer tego typu odbywa się z opóźnieniem (patrz pytanie 6.3).
Tak. Transfer tego typu odbywa się z opóźnieniem (patrz pytanie 6.3).
Na podstawie art. 20 ust. 4 rozporządzenia 2019/1122 posiadacz rachunku może złożyć oświadczenie woli, aby transakcje z należących do niego rachunków na rachunki znajdujące się na TAL (patrz pytanie 6.1) mogły być wykonywane tylko przez jednego Upoważnionego Przedstawiciela* (bez konieczności potwierdzenia transferu przez innego Upoważnionego Przedstawiciela).
Złożenie deklaracji umożliwi również jednoosobowe wykonywanie transakcji umorzenia uprawnień (patrz pytanie 7.3).
* Upoważniony Przedstawiciel mogący samodzielnie wykonywać transakcje musi mieć nadaną jedną z ról: osoba inicjująca (I) lub osoba inicjująca i zatwierdzająca (I+Z) (patrz pytanie 5.2)
Po zalogowaniu się do Rejestru Unii w menu głównym należy wybrać ‘Rachunki’, a następnie ‘Lista transakcji’. W oparciu o dostępne kryteria wyszukiwania, np. po numerze transakcji lub dacie jej rozpoczęcia, należy wyszukać transfer, który chcemy sprawdzić. Poprawnie zakończona transakcja będzie posiadać status – ‘Ukończona’ (‘Completed’).
Zgodnie z nowymi zapisami w art. 35 ust. 5 lub 6 rozporządzenia 2019/1122 Upoważniony Przedstawiciel ma prawo przerwać niezakończoną transakcję samodzielnie lub z pomocą administratora, na minimum 2 godziny przed zakończeniem transferu.
Jest to dopuszczalne w przypadkach, gdy transakcja została zainicjowana na rachunek spoza TAL (patrz pytanie 6.3):
Jeżeli przerwanie transakcji nastąpiło w związku z podejrzeniem nadużycia, posiadacz rachunku jest zobligowany niezwłocznie zgłosić ten fakt właściwemu krajowemu organowi ścigania. Kopię zgłoszenia posiadacz rachunku przekazuje administratorowi w ciągu 7 dni roboczych.
Zgodnie z artykułem 55 ust. 4 rozporządzenia 2019/1122, Upoważniony Przedstawiciel inicjujący przekaz w Rejestrze Unii będzie zobowiązany do wskazania czy stanowi on transakcję bilateralną (dwustronną). Transakcja dwustronna to taka, która jest przeprowadzana na podstawie umowy zawartej między dwoma podmiotami, przy czym ceny, ilość i inne dane handlowe są znane tylko zainteresowanym stronom.
Ponieważ transakcje dwustronne nie występują na giełdach regulowanych, takie transakcje są nazywane transakcjami pozagiełdowymi (‘off-exchange’ lub ‘over-the-counter’ (OTC)).
Nie należy zgłaszać do KOBiZE kupna lub zbycia uprawnień do emisji czy też jednostek CER/ERU.
Zgodnie z art. 92 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, prowadzący instalację jest zobowiązany umorzyć do 30 kwietnia każdego roku uprawnienia do emisji w liczbie odpowiadającej różnicy pomiędzy sumą umorzonych na Rachunku Instalacji uprawnień do emisji w danym okresie rozliczeniowym a sumą emisji z instalacji, o której mowa w art. 91 ust. 4 ww. ustawy.
Rozliczenie emisji składa się z następujących etapów:
Jeżeli do końca kwietnia prowadzący instalację nie dokona rozliczenia emisji w odpowiedniej wielkości, podlega on karze pieniężnej, która wynosi równowartość 100 Euro za każdą tonę CO2 niemającą pokrycia w umorzonych jednostkach.
Od 1 maja 2021 r. prowadzący instalacje będą mogli wykorzystywać do rozliczania emisji zarówno uprawnienia wydane instalacjom stacjonarnym jak również uprawnienia dla sektora lotniczego.
Zgodnie z art. 92 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, operator statków powietrznych jest zobowiązany do umorzenia do 30 kwietnia każdego roku uprawnienia w liczbie odpowiadającej różnicy pomiędzy sumą umorzonych na tym rachunku uprawnień do emisji w danym okresie rozliczeniowym a sumą emisji z operacji lotniczych, o której mowa w art. 91 ust. 4 ww. ustawy.
Rozliczenie emisji składa się z następujących etapów:
Jeżeli do końca kwietnia operator statków powietrznych nie dokona rozliczenia emisji w odpowiedniej wielkości, podlega on karze pieniężnej, która wynosi równowartość 100 Euro za każdą tonę CO2 niemającą pokrycia w umorzonych jednostkach.
Operatorzy statków powietrznych do rozliczania emisji pochodzącej z wykonywanych operacji lotniczych mogą użyć zarówno uprawnień wydanych dla sektora lotniczego, jak też uprawnień wydanych instalacjom stacjonarnym.
Rozliczenia emisji należy dokonać poprzez wykonanie z Rachunku Instalacji lub Operatora Statków Powietrznych transakcji - ‘Umorzenie uprawnień’, tj. przeniesienia odpowiedniej liczby jednostek EUA na unijny rachunek umorzenia o symbolu EU-100-5016380-0-3, który znajduje się na Liście rachunków zaufanych - TAL (patrz pytanie 6.1).
W przeciwieństwie do innych rodzajów transakcji realizowanych na rachunki znajdujące się na TAL, umorzenie uprawnień może być wykonywane przez całą dobę, 7 dni w tygodniu i jest realizowane natychmiast.
Domyślnie transakcja umorzenia uprawnień wymaga potwierdzenia przez drugiego Upoważnionego Przedstawiciela (innego niż Upoważniony Przedstawiciel, który ją wprowadził do systemu rejestru).
Posiadacz rachunku może jednak zdecydować, aby umorzenie oraz inne rodzaje transakcji z jego rachunku na rachunki znajdujące się na TAL, mogły być wykonywane tylko przez jednego Upoważnionego Przedstawiciela*. W tym celu musi on złożyć do Administratora oświadczenie woli na podstawie art. 20 ust. 4 rozporządzenia 2019/1122.
* Upoważniony Przedstawiciel mogący samodzielnie wykonywać transakcje musi mieć nadaną jedną z ról: osoba inicjująca (I) lub osoba inicjująca i zatwierdzająca (I+Z) (patrz pytanie 5.2).
Proces umorzenia uprawnień został szczegółowo opisany w Podręczniku użytkownika Rejestru Unii dostępnym dla Upoważnionych Przedstawicieli zalogowanych do Rejestru Unii, w zakładce Pomoc.
Prowadzący instalację do dnia 30 kwietnia każdego roku jest zobowiązany dokonać operacji umorzenia uprawnień do emisji (jednostek EUA lub CHU*) w liczbie odpowiadającej zweryfikowanej wielkości emisji rzeczywistej w poprzedzającym roku.
Do 30 kwietnia 2021 r. istnieje możliwość zamiany jednostek Kioto (CER/ERU) na uprawnienia do emisji, jednak wyłącznie do wysokości limitu przyznanego dla danej instalacji. Proces zamiany jednostek Kioto został szczegółowo opisany w Podręczniku użytkownika Rejestru Unii.
Od 1 maja 2021 r., prowadzący Instalacje będą mogli wykorzystywać do rozliczania emisji powstałej w Fazie 4 (tj. od dnia 1 stycznia 2021 r.) również uprawnienia dla sektora lotniczego (EUAA lub CHUA*).
Poniższa tabela przedstawia typy jednostek (oraz okresy ich pochedzenia), których prowadzący instalacje mogą użyć do rozliczena emisji z Fazy 3 oraz Fazy 4
| EMISJA Z: | OKRES POWSTANIA EMISJI | JEDNOSTKI | POCHODZENIE JEDNOSTEK** | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| EUA | EUAA | CER / ERU do 30.04.2021 |
CHU* | CHUA* | |||
| INSTALACJI | Przed rokiem 2021 |  |
|
|
FAZA 3 | ||
| Od roku 2021 włącznie | |
|
|
|
FAZA 3 i 4 | ||
* jednostki pochodzące z Rejestru Szwajcarskiego: CHU - jednostki dla operatorów instalacji stacjonarnych; CHUA - jednostki dla operatorów lotniczych
** Faza 3 oznacza jednostki pochodzące z lat 2008-2012 i 2013-2020; Faza 4 oznacza jednostki pochodzące z lat 2021-2030
Operatorzy statków powietrznych do rozliczania emisji pochodzącej z wykonywanych operacji lotniczych mogą użyć uprawnień wydanych dla sektora lotniczego (EUAA lub CHUA*) oraz uprawnień dla instalacji stacjonarnych (EUA lub CHU*).
Do 30 kwietnia 2021 r. istnieje możliwość zamiany jednostek Kioto (CER/ERU) na uprawnienia do emisji, jednak wyłącznie do wysokości limitu przyznanego dla danego operatora lotniczego. Proces zamiany jednostek Kioto został szczegółowo opisany w Podręczniku użytkownika Rejestru Unii.
Poniższa tabela przedstawia typy jednostek (oraz okresy ich pochedzenia), których operatorzy statków powietrznych mogą użyć do rozliczena emisji z Fazy 3 oraz Fazy 4
| EMISJA Z: | OKRES POWSTANIA EMISJI | JEDNOSTKI | POCHODZENIE JEDNOSTEK** | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| EUA | EUAA | CER / ERU do 30.04.2021 |
CHU* | CHUA* | |||
| OPERACJI LOTNICZYCH | Przed rokiem 2021 | |
|
|
|
|
FAZA 3 |
| Od roku 2021 włącznie | |
|
|
|
FAZA 3 i 4 | ||
* jednostki pochodzące z Rejestru Szwajcarskiego: CHU - jednostki dla operatorów instalacji stacjonarnych; CHUA - jednostki dla operatorów lotniczych
** Faza 3 oznacza jednostki pochodzące z lat 2008-2012 i 2013-2020; Faza 4 oznacza jednostki pochodzące z lat 2021-2030
Zgodnie z art. 56 ust. 2 rozporządzenia 2019/1122 do rozliczenia emisji powstałej w Fazie 3 (w latach 2013-2020) można wykorzystać wyłącznie jednostki EUA utworzone w tej samej fazie. Innymi słowy oznacza to, że uprawnienia do emisji pochodzące z Fazy 4 (2021-2030) nie będą mogły zostać użyte do rozliczenia emisji z Fazy 3.
Od dnia 1 styczna 2021 r. w Rejestrze Unii wszystkie uprawnienia do emisji będą oznakowane informacją w którym dziesięcioletnim okresie powstały (na podstawie art. 37 ust. 3 rozporządzenia 2019/1122).
Zgodnie z art. 13 Dyrektywy 2003/87 WE oraz art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, uprawnienia do emisji (EUA) wydane w Fazie 3 pozostaną ważne w kolejnych fazach.
Od dnia 1 styczna 2021 r. w Rejestrze Unii wszystkie uprawnienia do emisji będą oznakowane informacją w którym dziesięcioletnim okresie powstały (na podstawie art. 37 ust. 3 rozporządzenia 2019/1122).
Rozporządzenie 2019/1122 wprowadza nowe zasady dotyczące wyliczania statusu zgodności.
Art. 33 ust. 1 ww. rozporządzenia stanowi, że status zgodności dla ostatniego roku emisji zostanie obliczony przed zamknięciem rachunku.
Oznacza to, że w sytuacji, gdy posiadacz rachunku przedłoży do Krajowemu ośrodkowi zweryfikowany raport o emisjach za ostatni rok działalności, umorzy odpowiednią liczbę uprawnień i nie będzie miał żadnych zaległości w systemie, a saldo rachunku będzie zerowe, krajowy administrator będzie miał możliwość zamknięcia rachunku (patrz pytanie 3.2), nie czekając do 1 maja następnego roku na wyliczenie statusu zgodności dla instalacji lub operatora lotniczego, jak miało to miejsce w latach poprzednich.
Zgodnie z art. 33 ust. 2 ww. rozporządzenia, począwszy od okresu rozpoczynającego się 1 stycznia 2021 r., tzw. czynnik korekty będzie odzwierciedlał liczbę statusu zgodności z ostatniego roku poprzedniego okresu.
Oznacza to, że inaczej niż w poprzednich okresach rozliczeniowych, w sytuacji nadmiarowego umorzenia uprawnień (np. w związku z korektą w dół wartości emisji lub w wyniku omyłkowego umorzenia większej liczy uprawnień) umorzone jednostki nie przepadną, tylko zostaną zaliczone na poczet rozliczenia emisji z pierwszego roku kolejnego okresu rozliczeniowego.
Zgodnie z art. 104 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, w przypadku niedokonania umorzenia w terminie, prowadzący instalację lub operator statków powietrznych podlega karze pieniężnej. Wysokość kary jest równa iloczynowi liczby uprawnień do emisji, która nie została umorzona i jednostkowej stawki kary pieniężnej. Jednostkowa stawka kary pieniężnej wynosi 100 Euro.
Uregulowanie płatności związanych z nałożoną karą nie zwalnia z obowiązku przekazania odpowiedniej liczby jednostek na rachunek umorzenia w celu rozliczenia emisji w danym roku.
W Fazie 4 nie będzie możliwości wykorzystania, tj. zamiany na uprawnienia do emisji, jednostek Kioto (CER i ERU).
Zamiana jednostek Kioto na uprawnienia do emisji, w ramach przyznanego limitu zamiany, będzie możliwa do dn. 30 kwietnia 2021 r. – tj. do zakończenia terminu rozliczenia emisji z roku 2020 (koniec Fazy 3). Utworzone w ten sposób uprawnienia będą mogły być wykorzystywane w kolejnych latach.
Po 30 kwietnia 2021 r. jednostki Kioto będą mogły być przechowywane wyłącznie na rachunkach w Rejestrze Unii do dn. 1 lipca 2023 r. (Art. 85 ust.1 rozporządzenia 2019/1122).
Zgodnie z art. 36 rozporządzenia Komisji (UE) nr 389/2013 z dnia 2 maja 2013 r. (Dz. U. L 122 z 3.5.2013) jeżeli w dniu 1 kwietnia danego roku zweryfikowana wielkość emisji nie została wprowadzona do rejestru dla danej instalacji lub operatora statków powietrznych, odpowiedni rachunek zostaje automatycznie zablokowany.
Blokada rachunku jest utrzymywana do czasu wprowadzenia do systemu wielkości zweryfikowanej emisji.
Zablokowanie rachunku wynika z niewprowadzenia do systemu zweryfikowanej wielkości emisji do końca marca danego roku. Oznacza stan rachunku, w którym nie jest możliwe realizowanie transferów wychodzących z wyjątkiem wykonywania transakcji umorzenia uprawnień. Transfery przychodzące na zablokowany rachunek są realizowane bez przeszkód.
Zablokowanie jednego rachunku nie ma wpływu na funkcjonowanie innych rachunków tego samego posiadacza rachunku.
Zgodnie z art. 30 rozporządzenia 2019/1122 Administrator może zawiesić rachunek lub dostęp upoważnionych przedstawicieli do rachunku w sytuacji, gdy wie lub ma uzasadnione powody sądzić, że upoważniony przedstawiciel dokonał:
lub jeżeli spełniony jest jeden z poniższych warunków:
Zawieszenie rachunku oznacza sytuację, w której Upoważnieni Przedstawiciele nie mają wglądu do danych rachunku. Na rachunku zawieszonym nie ma możliwości wykonywania żadnych operacji. Transfery przychodzące na rachunek zawieszony są realizowane bez przeszkód.
Zawieszenie jednego rachunku nie ma wpływu na funkcjonowanie innych rachunków tego samego posiadacza rachunku.
Za otwarcie rachunku wnosi się opłatę równą 2 000 PLN, zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.
Dowód wniesienia opłaty należy dołączyć do wniosku o otwarcie rachunku w Rejestrze Unii.
Wszystkie wpłaty związane z otwieraniem i prowadzeniem rachunku w Rejetrze Unii powinny być wnoszone na wyodrębniony rachunek bankowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej:
BGK III/o Warszawa nr konta: 22 1130 1062 0000 0109 9520 0012, kod SWIFT : GOSK PL PW.
Do 31 marca każdego roku posiadacz rachunku wnosi opłatę w wysokości 500 PLN, zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.
Opłaty tej nie wnosi się za rok, w którym wniesiono opłatę za otwarcie rachunku.
Wszystkie wpłaty związane z otwieraniem i prowadzeniem rachunku w Rejetrze Unii powinny być wnoszone na wyodrębniony rachunek bankowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej:
BGK III/o Warszawa nr konta: 22 1130 1062 0000 0109 9520 0012, kod SWIFT : GOSK PL PW.
Podręcznik Użytkownika przeznaczony jest wyłącznie dla osób wyznaczonych do roli Upoważnionych Przedstawicieli w Rejestrze Unii. Link do strony z Podręcznikiem Użytkownika przesyłany jest do użytkowników systemu wraz z Kluczem Aktywacyjnym lub na zarejestrowany w systemie adres użytkownika.
Podręcznik jest dostępny również w zakładce Pomoc po zalogowaniu na stronie Rejestru Unii.